- موضوع نویسنده
- #1
مقدمه‌ای بر نصب دو سیستم عامل روی یک کامپیوتر
امروزه بسیاری از کاربران، به خصوص توسعه‌دهندگان و وبمستران، نیاز دارند از هر دو سیستم عامل ویندوز و لینوکس به صورت همزمان روی یک سیستم استفاده کنند. این قابلیت با انجام فرآیند بوت دوگانه (Dual Boot) ممکن می‌شود. در این مقاله کلیه مراحل و نکات نصب ویندوز و لینوکس را قدم به قدم شرح داده‌ایم تا بدون از دست دادن اطلاعات و به ساده‌ترین شکل ممکن، بتوانید از مزایای هر دو سیستم عامل بهره ببرید.
بوت دوگانه (Dual Boot) چیست؟
بوت دوگانه به معنی نصب و استفاده همزمان از دو سیستم عامل مستقل روی یک کامپیوتر است. با این روش، پس از روشن شدن سیستم از طریق منوی انتخاب بوت، می‌توانید تعیین کنید که ویندوز راه‌اندازی شود یا لینوکس.
مهم‌ترین دلایل استفاده از بوت دوگانه
- استفاده از نرم‌افزارهای انحصاری هر سیستم عامل
- تست و توسعه کدها برای هر پلتفرم
- انتقال امن داده‌ها و آزمایش سرویس‌ها
- آشنایی و آموزش با محیط‌های مختلف
پیش‌نیازهای نصب همزمان ویندوز و لینوکس
قبل از آغاز نصب، لازم است یک سری اقدامات اولیه انجام دهید:
- تهیه نسخه پشتیبان (Backup) از اطلاعات مهم
- آمادگی یک فلش یا DVD برای نصب هر دو سیستم عامل
- اطمینان از فضای کافی و مناسب روی هارد دیسک
- دانلود نسخه مناسب لینوکس (توزیع‌هایی مانند Ubuntu، Fedora، Mint یا Debian)
- تهیه درایورهای اصلی ویندوز
تقسیم‌بندی هارد دیسک برای نصب همزمان
یکی از مهم‌ترین گام‌ها در نصب هر دو سیستم عامل، تقسیم‌بندی صحیح هارد دیسک است.
انواع پارتیشن‌های پیشنهادی
| نام پارتیشن | فرمت پیشنهادی | وظیفه | حداقل حجم پیشنهادی |
| Windows (C) | NTFS | نصب ویندوز | 50 گیگابایت |
| Data | NTFS | حفظ فایل‌ها و داده‌ها | 100 گیگابایت یا بیشتر |
| Linux Root | Ext4 | نصب لینوکس (مسیر /) | 30 گیگابایت |
| Linux Swap | swap | مبادله حافظه | به اندازه رم یا نصف آن |
تقسیم‌بندی را چگونه انجام دهیم؟
پیشنهاد می‌شود ابتدا ویندوز نصب شود و سپس هنگام نصب لینوکس، پارتیشن‌های مخصوص لینوکس را بسازید و به هیچ وجه درایو ویندوز (C
را فرمت نکنید.مراحل نصب ویندوز؛ آماده‌سازی برای بوت دوگانه
- ویندوز را به صورت معمول نصب کنید و بخش قابل توجهی از هارد را برای لینوکس آزاد بگذارید.
- درایو ویندوز C را انتخاب و نصب را کامل کنید.
- پس از نصب ویندوز و بوت شدن کامل، وارد Disk Management شوید (دکمه‌های
Win + Xو انتخابDisk Management). - پارتیشن‌بندی دلخواه را انجام داده و فضای آزاد مورد نیاز برای لینوکس را ایجاد کنید (بدون فرمت کردن).
نصب لینوکس کنار ویندوز (Dual Boot)
۱. بوت کردن سیستم با فلش نصب لینوکس
- فلش یا DVD نصب لینوکس را به سیستم متصل کنید.
- سیستم را ری‌استارت کرده و وارد BIOS یا UEFI شوید (کلیدهای رایج: F12، F2، Del).
- فلش یا DVD را به عنوان First Boot Device انتخاب کنید.
- سیستم را ری‌استارت کرده تا به محیط نصاب لینوکس وارد شوید.
۲. ایجاد پارتیشن لینوکس در مرحله نصب
در مرحله نصب لینوکس گزینه Install Linux alongside Windows یا Manual Partitioning را انتخاب کنید.
- فضای آزاد روی هارد را پیدا کرده و به پارتیشن root (/) و swap اختصاص بدهید.
- در برخی توزیع‌ها انتخاب یا ساخت پارتیشن home نیز توصیه می‌شود.
۳. نصب boot loader (گروب)
در اکثر توضیع‌های لینوکس نصب boot loader (عمدتاً GRUB) به طور خودکار انجام می‌شود تا پس از راه‌اندازی سیستم، امکان انتخاب بین ویندوز و لینوکس وجود داشته باشد.
نکات مهم و مشکلات احتمالی بوت دوگانه
- در صورت حذف یا تعویض یکی از سیستم عامل‌ها، حتماً boot loader را بازسازی کنید.
- بعد از نصب گاهی اوقات ویندوز بوت نمی‌شود؛ با استفاده از دیسک ریکاوری می‌توان مشکل را حل کرد.
- اگر سیستم جدید و UEFI است، حتماً لینوکس و ویندوز را هر دو به صورت UEFI نصب کنید.
- در لپتاپ‌های جدید Secure Boot را در BIOS غیرفعال کنید.
نحوه انتخاب سیستم عامل هنگام روشن شدن کامپیوتر
پس از نصب موفق هر دو سیستم عامل، با روشن شدن سیستم یک منوی انتخاب (معمولاً GRUB) نمایش داده می‌شود که می‌توانید ویندوز یا لینوکس را اجرا کنید.
آیا نصب Dual Boot موجب از بین رفتن اطلاعات می‌شود؟
در صورت رعایت نکات گفته شده و تهیه نسخه پشتیبان، نصب همزمان آسیب خاصی به اطلاعات نمی‌رساند اما همیشه تهیه بکاپ قبل از شروع فرآیند توصیه می‌شود.
جمع‌بندی
نصب همزمان ویندوز و لینوکس یا بوت دوگانه، راهکاری کاربردی برای کسانی است که به ویژگی‌ها و نرم‌افزارهای هر دو سیستم عامل نیاز دارند. با رعایت ترتیب نصب (اول ویندوز، سپس لینوکس)، تقسیم‌بندی صحیح هارد و توجه به نکات امنیتی، این فرآیند بدون دردسر انجام خواهد شد و می‌توانید از هر دو دنیای ویندوز و لینوکس لذت ببرید.
