- موضوع نویسنده
- #1
مقدمه‌ای بر مفهوم سرور به زبان ساده
اگر به دنیای وب و اینترنت علاقه‌مند شده‌اید، قطعاً واژه سرور زیاد به گوشتان خورده است. اما واقعاً سرور چیست و چه کاربردهایی دارد؟ در این مقاله آموزشی، به زبان مبتدی و کاملاً ساده، همه چیز درباره سرور را توضیح می‌دهیم تا حتی اگر هیچ پیش‌زمینه‌ای ندارید، به راحتی مفهوم سرور و نقش آن را در اینترنت درک کنید و بتوانید تفاوتش را با کامپیوترهای عادی متوجه شوید.
تعریف سرور: سرور چیست و چه نقشی دارد؟
سرور (Server) در دنیای فناوری به کامپیوتری گفته می‌شود که هدف اصلی‌اش ارائه خدمات به سایر کامپیوترها یا کاربران است. برخلاف کامپیوتر خانگی که فقط برای استفاده یک شخص طراحی شده، سرورها معمولاً همیشه روشن‌اند و به تعداد زیادی نفر یا دستگاه خدمات ارائه می‌دهند.
وقتی شما وارد یک سایت مثل سایت رسمی احمدرضا کریمی می‌شوید، در واقع درخواست شما به سروری ارسال شده و سرور، صفحه سایت را برای شما لود می‌کند.
توضیح با یک مثال ساده و عملی
فرض کنید یک کلاس درس دارید؛ معلم اطلاعات و جزوات را در اختیار دانش‌آموزها می‌گذارد. در این مثال، معلم نقش همان سرور را دارد و دانش‌آموزها مانند کاربران یا کلاینت‌ها (Client) هستند که از سرویس‌ها استفاده می‌کنند.
اجزای اصلی یک سرور
- سخت‌افزار قوی: سرور باید سخت‌افزار قدرتمندی داشته باشد تا همزمان به صدها یا هزاران کاربر خدمت‌رسانی کند؛ شامل رم زیاد، پردازنده قدرتمند و هاردهای سریع.
- سیستم‌عامل سرور: بیشتر سرورها از سیستم‌عامل‌های مخصوص مثل Linux Server یا Windows Server استفاده می‌کنند.
- اتصال دائمی به اینترنت: سرورها معمولاً بدون وقفه به اینترنت متصل‌اند تا کاربران در هر لحظه بتوانند به آن‌ها دسترسی داشته باشند.
کاربردهای سرور در زندگی روزمره
- سرور وب: میزبانی سایت‌های اینترنتی مانند همین انجمن انجمن تخصصی وبمستران
- سرور ایمیل: مدیریت و ارسال یا دریافت ایمیل‌ها
- سرور فایل: ذخیره و به اشتراک‌گذاری فایل‌ها بین کاربران شبکه یا مشتریان
- سرور دیتابیس: نگهداری و ارائه اطلاعات ساخت‌یافته به سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها
- سرور بازی: ایجاد بستر اجرا و هماهنگی بازی‌های آنلاین
تفاوت سرور با کامپیوتر معمولی چیست؟
اگرچه سرور هم یک کامپیوتر است، اما معماری سخت‌افزاری، پایداری، امنیت و قابلیت‌های آن با کامپیوتر شخصی متفاوت است. سرورها برای کارکرد 24 ساعته، ویژگی‌های افزونه‌پذیر، پشتیبان‌گیری منظم، قابلیت تحمل خرابی (Redundancy) و مدیریت پیشرفته منابع ساخته شده‌اند. سیستم‌های خنک‌کننده قوی‌تر و منابع تغذیه‌ی مطمئن از دیگر ویژگی‌های سرورهاست.
انواع سرورها
در دنیای وب، سرورها بر اساس کاربرد به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:
- سرور اختصاصی: سروری فیزیکی و مستقل که تمام منابعش در اختیار یک کاربر یا سازمان است.
- سرور مجازی (VPS): با استفاده از فناوری مجازی‌سازی، یک سرور فیزیکی به چند بخش مجازی تقسیم می‌شود و هر بخش به عنوان یک سرور مستقل عمل می‌کند.
- سرور ابری: منابع سرور در یک بستر ابری به صورت انعطاف‌پذیر ارائه می‌شود و نیاز به مدیریت سخت‌افزار توسط کاربر نیست.
- هاست اشتراکی: چندین کاربر از منابع یک سرور به صورت مشترک استفاده می‌کنند که مخصوص سایت‌های کوچک است.
چگونه وب‌سایت‌ها به سرور نیاز دارند؟
هر سایتی برای راه‌اندازی و نمایش محتوا به کاربران باید روی یک سرور قرار بگیرد. سرور به‌عنوان مغز سایت عمل می‌کند؛ تمامی داده‌ها، فایل‌ها و برنامه‌نویسی‌ها روی سرور ذخیره و پردازش می‌شوند. هر زمان که کسی آدرس سایت را در مرورگر وارد می‌کند، درواقع یک درخواست به سرور ارسال شده و سرور هم اطلاعات سایت را برای آن کاربر می‌فرستد.
نیاز به سرور شخصی یا هاست اشتراکی؟
برای سایت‌های تازه‌کار و کم‌ترافیک معمولاً هاست اشتراکی کافی است و هزینه پایین‌تری هم دارد. اما با رشد بازدیدکننده‌ها و نیاز به سرعت و پایداری بیشتر، بهتر است سرور مجازی یا اختصاصی تهیه کنید. با انتخاب سرور اشتباه ممکن است با کندی سایت، بروز خطا یا افت امنیت روبرو شوید.
پرسش‌های متداول درباره سرور برای مبتدی‌ها
آیا خودمان می‌توانیم سرور راه‌اندازی کنیم؟ بله اما نیاز به دانش فنی و تجهیزات مناسب دارید و بهتر است در شروع، از شرکت‌های هاستینگ سرور اجاره کنید.
آیا سرورها همیشه باید روشن باشند؟ بله، تا خدمات‌دهی به کاربران بدون وقفه باشد؛ به همین دلیل سرورها معمولاً در دیتاسنترها میزبانی می‌شوند.
آدرس IP سرور چیست؟ هر سرور برای شناسایی در اینترنت یک IP منحصربه‌فرد دارد که مانند آدرس پستی، محل آن را مشخص می‌کند.
چطور یک سرور امن و سریع انتخاب کنیم؟
انتخاب شرکت هاستینگ معتبر، توجه به امکانات امنیتی مانند فایروال، به‌روزرسانی‌های مداوم سرور و منابع سخت‌افزاری اختصاصی، نکات اصلی برای انتخاب یک سرور خوب به شمار می‌آیند. همچنین همیشه وضعیت سرور، پشتیبان‌گیری (Backup) و میزان Uptime (در دسترس بودن) سرور را از خدمات‌دهنده جویا شوید.
در پایان اگر هنوز سوالی درباره سرور یا نحوه انتخاب هاست و سرور مناسب دارید، می‌توانید تجربیات خود را در انجمن تخصصی وبمستران به اشتراک بگذارید یا راهنماهای تخصصی را در سایت رسمی احمدرضا کریمی بخوانید.
